Birçok kişi bunu bilmiyor! Erken emekli olabilirsiniz
Erken emeklilik ile ilgili bir çok detay bilinmiyor. Yasalarımıza göre emeklilik için yaş, prim ve yıl şartlarının doldurulması gerekiyor.
Hürriyet Gazetesi yazarlarından Noyan Doğan köşesinde emeklilikten tazminata kadar bütün merak edilen soruları cevapladı...
ÇALIŞIRSANIZ 65 YAŞ AYLIĞINIZ KESİLİR
Soru: Yeşil kartlıyım, hiçbir gelirim yok ve 65 yaş aylığı alıyorum. İş buldum eğer çalışırsam 65 yaş aylığım kesilir mi. Kesilmemesi için ne yapmalıyım? İşveren sigortaya prim öder mi?
Cevap: 65 yaş aylığından yararlananların aylık maaş almıyor olması ve uzun vadeli sigorta kollarına tabi olacak şekilde çalışmaması gerekiyor.
Bu durumda bir işe girerseniz, hem aylık maaş alıp, geliriniz olacağından, işverenin de sizi sigortalı göstereceğinden 65 yaş aylığınız kesilir, artık devletten aylık alamazsanız.
GERİYE DÖNÜK PRİM ÖDEMESİ YAPILMAZ
Soru: Eşim 1972 doğumlu. SSK kaydı 7.8.1998. Şu an sigortalı çalışıyor, fakat ilk SSK başlangıcında 1 ay gösterilmiş sonra işten ayrılmış sadece 7 aylık sigorta var. Pirim gün sayısını geriye dönük ödeyebilir miyiz ve emeklilik şartları neler?
Cevap: Eşinizin emekli olabilmesi için 20 yıl çalışıp, 5975 prim gün yatırıp, 55 yaşını doldurması gerekiyor. Geriye dönük toplu prim ödeme diye bir uygulama bulunmuyor.
Eğer, çocuğunuz varsa doğum borçlanması yapabilir, prim gün sayısını artırabilirsiniz. Ayrıca yaştan dolayı da emeklilik hakkı bulunuyor. Bunun için de 15 yıl, 50 yaş ve 3600 prim gün sayısını doldurması gerekiyor.
ENGELLİ EMEKLİLİĞİ İÇİN BAŞVURABİLİRSİNİZ
Soru: Yüzde 43 engelliyim. 1973 doğumluyum ve sigorta tarihim 1995. 28.12.2020 tarihinde işten çıkartıldım ve şu an itibari ile de işsizim. Engelli emeklilikten emekli olmam mümkün müdür ne yapmam gerekiyor?
Cevap: Engelli durumunuza ve ilk sigortalı olduğunuz tarihe göre 17 yıl çalışıp, 3920 prim günü doldurduğunuzda emekli olabiliyorsunuz. Prim gün sayınız ve çalışma yılınız emeklilik için yeterli. Dolayısıyla emeklilik için SGK’ya başvurup, emekli olabilirsiniz.
BORÇLANARAK ERKEN EMEKLİ OLURSUNUZ
Soru: İse giriş tarihim 2004, prim gün sayım 6144, 60 yaşındayım. 7000 gün ile emeklilik hakkı kazanıyorum. Askerliğimi 6 ay olarak yapmıştım. Erken emeklilik için borçlandırma yapmam mantıklı olur mu?
Cevap: Emeklilik için yaşınız tutuyor ancak prim gün sayınız 856 gün eksik. Askerlik borçlanması yaparak emeklilik için prim gün sayınızı artırabilirsiniz.
6 ay için 180 gün üzerinden askerlik borçlanması yapabilirsiniz. Geri 676 gün prim gün eksiğiniz kalıyor. Borçlanarak, 6 ay daha erken emekli olabilirsiniz.
7000 GÜNÜ DOLDURAN TAZMİNATINI ALIR
Soru: İşe giriş tarihim 21.1.2000. Toplam uzun vade gün sayısı, 6436 gün. Son iş yerime, 24. 1.2008 tarihinde başladım ve devam ediyorum. Toplam, 7.000 iş gününü tamamladığımda kıdem tazminatı almaya hak kazanabilir miyim?
Cevap: Sigortalılık süresini ve prim gün sayısını doldurup da yaştan dolayı emekli olamayan, yaşı bekleyenler kıdem tazminatını alıp, işten ayrılabilirler.
1999 tarihinden sonra işe başlayanlar ise 4 bin 500 prim günü, 25 yıl sigortalılık süresini doldurmaları ya da sigortalılık süresine bakılmaksızın 7000 prim günü doldurmaları halinde kıdem tazminatını alabiliyorlar.
ÜCRETSİZ İZİN SÜRESİNİ BORÇLANAMAZSINIZ
Soru: Pandemi döneminde 4 ay ücretsiz izine çıkarıldım. Kısa çalışma ödeneğinden ve ücretsiz izin desteğinden yararlanamadım, sağlıktan faydalandım. Halen çalışmaktayım, ücretsiz izin süresini 4A’lı olarak borçlanabilir miyim?
Cevap: Salgın nedeniyle hem kısa çalışma ödeneği alanlar, hem ücretsiz izin desteğinden yararlananlar hem de ücretsiz izne çıkartılanların bu sürede sigorta primleri yatırılmadı.